bibliotekapilica.pl
Jarmark Bożonarodzeniowy w Pilicy
5
gru
2024
Więcej
LANY PONIEDZIAŁEK
Poniedziałek Wielkanocny zwany jest też Lanym Poniedziałkiem lub śmigusem dyngusem.
Pierwotnie dyngus był wymuszaniem datków, przede wszystkim jajek, pod groźbą przymusowej kąpieli. Śmigus oznaczał uderzanie, smaganie rózgą, gałązką albo palmą, choć na Śląsku oblewano dziewczęta wodą, a potem „suszono” je żartobliwie uderzeniami bata z wierzbowych witek. W wytwornym towarzystwie zabawa ta przebiegała nieco łagodniej niż na wsi, chociaż, jak pisał Jędrzej Kitowicz …”gdy się rozswawolona kompania, panowie i dworzanie, panie, panny, nie czekając dnia swego, lali jeden drugich wszelkimi statkami jakich dopaść mogli; hajducy i lokaje donosili cebrami wody a kompania dystyngowana, czerpając od nich, goniła się i oblewała od stóp do głów, tak iż wszyscy zmoczeni byli, jakby wyszli z jakiego potopu”…
„Dzień św. Lejka”, jak żartobliwie określano lany poniedziałek, nikomu nie mógł ujść na sucho. Wśród pisków, krzyków, szamotaniny i śmiechu najchętniej urządzano dyngusa ładnym i lubianym pannom. Ta z dziewcząt, której nie oblano wiadrem wody albo nie wrzucono do rzeki, stawu czy choćby koryta do pojenia bydła, czuła się obrażona.
Dziś młodzież ( i nie tylko :)) chętnie podtrzymują tradycję śmigusu czyli polewanie wodą. Znajmy jednak umiar w tej zabawie, bowiem zabawa polega na tym aby zadowoleni byli wszyscy.
