26 GRUDNIA – DZIEŃ ŚW. SZCZEPANA

26 grudnia – Dzień św. Szczepana. Kilka słów o tej postaci i zwyczajach, jakie wiązały się z tym dniem.

 Wizerunek św. Szczepana obraz pędzla Giotto di Bondone, datowany między 1320-1325

             Św. Szczepan -  apostoł, diakon,  pierwszy męczennik.  Jest patronem drugiego dnia świąt Bożego Narodzenia. Wtedy to podczas nabożeństwa święcono na wsiach owies lub inne zboża. Na pamiątkę jego męczeńskiej śmierci (przez ukamienowanie) obrzucano księdza święconym ziarnem:   „…lud nie zważając na świętość miejsca i sakramentów, które ksiądz trzyma, ani na jego wiek, rzuca mu go [tzn. owies] na twarz, na oczy i obsypuje zewsząd. (…) Potem z torbami i workami idą na chór i stąd każdego wchodzącego do kościoła rażą (…). Zamęt i wrzawa, jakie przy tym powstawały, były tolerowane w świątyni jedynie tego dnia…”.  Zwyczaj ten miał również uzasadnienie magiczne: zapewniał urodzaj i pomyślność – skropienie ziarna wodą święconą wzmagało zawarte w nim siły witalne.

PRZYSŁOWIA:

„Pogoda marcowa, taka sama jak i Szczepanowa”;

„Jak przymrozi na Szczepana, będzie wiosna od Damiana (27.02)”;

„W dzień świętego Szczepana rzucają owsem w kapłana”;

„Jaka pogoda w Szczepana panuje, taka na luty nam się szykuje”.

Przy opracowywaniu wpisu korzystaliśmy z książek: POLSKIE ZWYCZAJE ŚWIĄTECZNE, WIELKA KSIĘGA IMION.